ဘန်ကောက်ဂိုဏ်းချုပ်သာသနာသည် ဖာသာရ် Nicholas Bunkerd ၏ရဟန္တာတင်မြောက်ခြင်း (၂၂) ပြည့် နှစ်ပတ်လည်နေ့ကို မတ်လ (၅) ရက်နေ့က အမှတ်ရကျင်းပခဲ့သည်။ ဖာသာရ် Nicholas Bunkerd သည် ဓမ္မအာဇာနည်တစ်ပါးဖြစ်သည်။ ကပ်ရောဂါဆိုးကြီး ဇောင်းထဒုက္ခပေးနေ သော်လည်း ထိုနှစ်ပတ်လည်နေ့ဆုတောင်း၀တ်ပြုခွငျးအခမျးအနားသို့ လူဦးရေ (၁၀၀) ခနျ့ပါ၀ငျခဲ့သညျ။ဤဝတျပွုဆုတောငျးခွငျးကို ဘနျကောကျ နှငျ့ (၄၄) ကီလိုမီတာ‌ဝေးသော ဓမ်မအာဇာနညျကွီး၏ဗိမာနျရှိရာ Sampran ၌ကျင်းပခဲ့သည်။    
          ဓမ္မအာဇာနည်အား စိန့်ဂျွန်ပေါလ် (၂) မှ(မတ်လ၊ ၅၊ ၂၀၀၀) စိန့်ပီတာရင်ပြင်၌ ရဟန္တာအဖြစ်ကြေညာကာ တင်မြောက်ခဲ့သည်။ ဓမ္မအာဇာနည် သည် ဗီယက်နမ်မြောက်ပိုင်းသို့ သာသနာပြုခဲ့သည်။ ထာ၀ရ ရဟန်းသိက္ခာခံယူပြီးနောက်ပိုင်း၌ ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း သာသနာပြုခဲ့သည်။ သူသည် (၁၉၂၆)၊ ဘန်ကောက်၊ အာဆွမ်းရှင်းကက်သီဒရယ်ဘုရားကျောင်းကြီး၌ ရဟန်သိက္ခာထပ်ခဲ့သည်။ သူ၏အဓိက စိတ်အားထက်သန်မှုကား ကက်သလစ် လူများကို ကက်သလစ်သာသနာသို့ပြန်လာရန်၊ အထူးသဖြင့် ဆင်းရဲချို့တဲ့မှုကြောင့် ဘုရားမေ့၊ တရားမေ့ကာ ၀မ်းရေးအတွက်သာဦးစားပေးကြသူ များ၊ နိုင်ငံတော်အစိုးရ၏ဖိအားပေးမှုများကြောင့်သော်လည်းကောင်း မိမိတို့၏ယုံကြည်ခြင်းကို စွန့်သွားကြသူများအား ပြန်လည်ခေါ်ယူရန်ဖြစ်သည်။  
          သူစိတ်ပိုင်းထားသည့်အတိုင်းပင် အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည်။ သို့သော် ခရစ်ယာန်ကိုမနှစ်သက်သော ထိုင်းအစိုးရ၏ အရိပ်မဲကြီးသည် သူ့ နောက်၌ ထပ်ကြပ်မကွာလိုက်နေခဲ့သည်။ ကက်သလစ်ဘာသာကို ‘မျိုးချစ်စိတ်မရှိသောဘာသာ’ ဟုသတ်မှတ်ပြီး၊ ညှဉ်းပမ်းနှိမ့်စက်ခဲ့ကြသည်။ ဒေသခံ ကက်သလစ်များသည် ထိုင်းအစိုးရကိုအလွန်အမင်းကြောက်ကြကြောင်း ပြင်သစ်သာသနာပြုဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါးဖြစ်သောဖာသာရ် Moris Meunier ကပြောသည်။ ဓမ္မအာဇာနည်ကြီး ပထမဦးဆုံးအမှုတော်ထမ်းခဲ့သောဒေသ၏အခြေအနေကို ဖာသာရ် Moris Meunier ကပြန်လည်ပြော ပြသည်မှာ ကက်သလစ်များသည် ၄င်းတို့၏စိတ်ပုတီးများကို အစိုးရအာဏာပိုင်များ၊ ဒလံများတွေ့သွားမည်ကိုစိုး၍ ကြွင်းတူးကာ မြေကြီးထဲ၌မြှုပ်နှံ ထားကြရသည်ဟုဆိုပါသည်။
          Nakhon Ratchasima မှကက်သလစ်ဘာသာတူတစ်ဦးက ညှဉ်းပမ်းနှိပ်စက်သည့်အချိန်ကာလ၌ ရဲများနှင့်ရွာလူကြီးများသည် ဘုရား ကျောင်းထဲသို့ ခြံစည်းရိုးများ၊ တံခါးများဖျက်ဆီးပြီး၀င်ရောက်လာကာ ကက်သလစ်များအား ယုံကြည်ခြင်းကိုငြင်းပယ်ရန် အမျိုးမျိုးခြိမ်းခြောက်မှု များလုပ်ခဲ့ကြသည်။ ပြင်သစ်နှင့်အင်ဒိုချိုင်းနားတို့စစ်ဖြစ်သောအခါ ဓမ္မအာဇာနည် Nicholas သည်ပြင်သစျတို့အတှကျသူလြိုအဖွစျ စှပျစှဲခံခဲ့ရသညျ။ သို့နှငျ့ (ဇန်နဝါရီလ၊ ၁၂၊ ၁၉၄၁) ၌ ဓမ်မအာဇာနညျကွီးဖာသာရျ Nicholas သည် ဘုရားကျောင်းခေါင်းလောင်းထိုးပြီး လူစုလိုက်သည်။ ထိုနေ့ကား တနဂ်နွေနေ့ဖြစ်၍ မစ္ဆားပူဇော်ကြရန်ဖြစ်သည်။ ဤသို့ အဆိုစလောက်သောလုပ်ရပ်ကြောင့် နှစ်ပေါင်းများစွာအကျဉ်းချခံခဲ့ရသည်။ အကျဉ်းကျခံနေရ စဉ် သူသည်အလကားမနေ။ ရဲဘက်များအား ဘုရားစကားသင်ကြားပေးခဲ့သည်။ ထောင်ထဲ၌ပင် အကျဉ်းသား (၆၈) ဦးကိုဆေးကြောခြင်းပေးနိုင်ခဲ့ သည်။ သူ၏ရဲရင့်ပြတ်သားခြင်းကို စာစီ၍မကုန်နိုင်ရာ။ သူသည် စိတ်ပုတီးစိပ်ခြင်းအားဖြင့် စိတ်ကိုဖြေလေ့ရှိသည်။သူသည် ရက်ရက်စက်စက်ညှဉ်းဆဲ ခံခဲ့ရသည်။ ထောင်ထဲ၌ရှိစဉ် တီဘီရောဂါခံစားခဲ့ရသည်။ ဆေးရုံသို့ပို့လိုက်ပြီး၊ မသေမရှင်ဖြင့် သေစေရန်သမင်ရည်ရွယ်ပစ်ထားခဲ့သည်။ က်သလ် ဖွစျ၍ ဆေးဝါကုသမပေးရနျအမိနျ့ထုတျထားသညျ။ သူသညျ (ဇန်နဝါရီလ၊ ၁၂၊ ၁၉၄၄) ခုနှစျတှငျပြံလှနျတောျမူသှားခဲ့သည်။     
          (၁၉၉၂) မှစ၍ ဘန်ကောက်ကက်သလစ်ဘာသာတူများမှ သူ့အားရဟန္တာတင်မြောက်နိုင်ရန်အားထုတ်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ဓမ္မအာဇာနည်ကြီး၏ ဘ၀အသက်တာသည် ထိုင်းကက်သလစ်သာသနာအတွက် အလွန်အားကောင်းသော သင်ကေတတစ်ခုဖြစ်သည်။ ထိုင်းကက်သလစ်များလည်း သူအား အလွန်ကြည်ညိုကြသည်။ သူသည် အလွန်ကြင်နာတတ်သူ၊ စိတ်ရှည်သူ၊ သူ၏သိုးများနှင့်အလွန်ရင်းနှီးကျွမ်း၀င်သူဟုလူသိများသည်။ သူ၏သိုးများနှင့် ရင်းနှီးစွာ စကားစမြည်ပြောခြင်း၊ လူငယ်၊ ကလေးသူငယ်များအား ဘုရားစကားသင်ကြားပေးခြင်း၊ ချို့တဲ့နွမ်းပါးသူတို့ကိုကူညီခြင်းတို့ကိုလုပ်ဆောင် ခဲ့သည်။ ရဟန်းတော်သည် ဘာသာရေးလွှတ်လပ်စွာကိုးကွယ်ခြင်းအတွက် ဓမ္မအာနည်သည် အသက်ပေးခဲ့သည်။   
          မစ္ဆားတရားပူဇော်ခြင်းကိုဖာသာရ် Somphop Roenwutichnapheat ကဦးဆောင်ခဲ့သညျ။ သူ၏ဩဝါဒ ဓမ်မအာဇာနညျကွီးသညျ ထိုငျးနိုငျငံအတှကျဘုရားသခငျ၏လက်ဆောင်ဖြစ်သည်။ သူသည်ယုံကြည်ခြင်း၏ပုံစံတော်ဖြစျသညျ။ သာသနာပွုခွငျး၌လညျး အလှနျစိတျအားထကျ သနျသညျ။ သူ၏မိသားစုသညျ မပွညျ့စုံလှပေ။ သူ့အား (ဇန်နဝါရီလ၊ ၁၈၉၅) နေ့၌ ထိုငျးနိုငျငံ အလယျပိုငျး Nakhon Pathom တွင်မွေးဖွားခဲ့ သည်။ သူသည် ငယ်စဉ်ကပင်လျှင် ကက်သလစ်ဘုန်းတော်ကြီးဖြစ်လာရန်  ရည်သန်ကြိုးစားခဲ့သူဖြစ်သည်။ အသက် (၁၃) နှစ်အရောက်တွင် သူသည် အခြေခံရဟန်းဖြစ်သင်ကျောင်းသို့၀င်ရောက်သွားခဲ့ပြီး၊ မလေးရှားနိုင်ငံ၊ ပင်နိုင်မြို့၌ ကက်သလစ်ရဟန်းတစ်ပါးဖြစ်ရန် တတ်သိနားလည်ရမည့် ဘာသာ ရပ်များကိုသွားရောက်သင်ကြားဆည်းပူးခဲ့သည်။  ဘန်ကောက်ဂိုဏ်းချုပ်သာသနာသည် ဖာသာရ် Nicholas Bunkerd ၏ရဟန္တာတင်မြောက်ခြင်း (၂၂) ပြည့် နှစ်ပတ်လည်နေ့ကို မတ်လ (၅) ရက်နေ့က အမှတ်ရကျင်းပခဲ့သည်။ ဖာသာရ် Nicholas Bunkerd သည် ဓမ္မအာဇာနည်တစ်ပါးဖြစ်သည်။ ကပ်ရောဂါဆိုးကြီး ဇောင်းထဒုက္ခပေးနေ သော်လည်း ထိုနှစ်ပတ်လည်နေ့ဆုတောင်း၀တ်ပြုခွငျးအခမျးအနားသို့ လူဦးရေ (၁၀၀) ခနျ့ပါ၀ငျခဲ့သညျ။ ဤဝတျပွုဆုတောငျးခွငျးကို ဘနျကောကျ နှငျ့ (၄၄) ကီလိုမီတာ‌ဝေးသော ဓမ်မအာဇာနညျကွီး၏ဗိမာနျရှိရာ Sampran ၌ကျင်းပခဲ့သည်။    
          ဓမ္မအာဇာနည်အား စိန့်ဂျွန်ပေါလ် (၂) မှ(မတ်လ၊ ၅၊ ၂၀၀၀) စိန့်ပီတာရင်ပြင်၌ ရဟန္တာအဖြစ်ကြေညာကာ တင်မြောက်ခဲ့သည်။ ဓမ္မအာဇာနည် သည် ဗီယက်နမ်မြောက်ပိုင်းသို့ သာသနာပြုခဲ့သည်။ ထာ၀ရ ရဟန်းသိက္ခာခံယူပြီးနောက်ပိုင်း၌ ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်း သာသနာပြုခဲ့သည်။ သူသည် (၁၉၂၆)၊ ဘန်ကောက်၊ အာဆွမ်းရှင်းကက်သီဒရယ်ဘုရားကျောင်းကြီး၌ ရဟန်သိက္ခာထပ်ခဲ့သည်။ သူ၏အဓိက စိတ်အားထက်သန်မှုကား ကက်သလစ် လူများကို ကက်သလစ်သာသနာသို့ပြန်လာရန်၊ အထူးသဖြင့် ဆင်းရဲချို့တဲ့မှုကြောင့် ဘုရားမေ့၊ တရားမေ့ကာ ၀မ်းရေးအတွက်သာဦးစားပေးကြသူ များ၊ နိုင်ငံတော်အစိုးရ၏ဖိအားပေးမှုများကြောင့်သော်လည်းကောင်း မိမိတို့၏ယုံကြည်ခြင်းကို စွန့်သွားကြသူများအား ပြန်လည်ခေါ်ယူရန်ဖြစ်သည်။  
          သူစိတ်ပိုင်းထားသည့်အတိုင်းပင် အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည်။ သို့သော် ခရစ်ယာန်ကိုမနှစ်သက်သော ထိုင်းအစိုးရ၏ အရိပ်မဲကြီးသည် သူ့ နောက်၌ ထပ်ကြပ်မကွာလိုက်နေခဲ့သည်။ ကက်သလစ်ဘာသာကို ‘မျိုးချစ်စိတ်မရှိသောဘာသာ’ ဟုသတ်မှတ်ပြီး၊ ညှဉ်းပမ်းနှိမ့်စက်ခဲ့ကြသည်။ ဒေသခံ ကက်သလစ်များသည် ထိုင်းအစိုးရကိုအလွန်အမင်းကြောက်ကြကြောင်း ပြင်သစ်သာသနာပြုဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါးဖြစ်သောဖာသာရ် Moris Meunier ကပြောသည်။ ဓမ္မအာဇာနည်ကြီး ပထမဦးဆုံးအမှုတော်ထမ်းခဲ့သောဒေသ၏အခြေအနေကို ဖာသာရ် Moris Meunier ကပြန်လည်ပြော ပြသည်မှာ ကက်သလစ်များသည် ၄င်းတို့၏စိတ်ပုတီးများကို အစိုးရအာဏာပိုင်များ၊ ဒလံများတွေ့သွားမည်ကိုစိုး၍ ကြွင်းတူးကာ မြေကြီးထဲ၌မြှုပ်နှံ ထားကြရသည်ဟုဆိုပါသည်။
          Nakhon Ratchasima မှကက်သလစ်ဘာသာတူတစ်ဦးက ညှဉ်းပမ်းနှိပ်စက်သည့်အချိန်ကာလ၌ ရဲများနှင့်ရွာလူကြီးများသည် ဘုရား ကျောင်းထဲသို့ ခြံစည်းရိုးများ၊ တံခါးများဖျက်ဆီးပြီး၀င်ရောက်လာကာ ကက်သလစ်များအား ယုံကြည်ခြင်းကိုငြင်းပယ်ရန် အမျိုးမျိုးခြိမ်းခြောက်မှု များလုပ်ခဲ့ကြသည်။ ပြင်သစ်နှင့်အင်ဒိုချိုင်းနားတို့စစ်ဖြစ်သောအခါ ဓမ္မအာဇာနည် Nicholas သည်ပြင်သစျတို့အတှကျသူလြိုအဖွစျ စှပျစှဲခံခဲ့ရသညျ။ သို့နှငျ့ (ဇန်နဝါရီလ၊ ၁၂၊ ၁၉၄၁) ၌ ဓမ်မအာဇာနညျကွီးဖာသာရျ Nicholas သည် ဘုရားကျောင်းခေါင်းလောင်းထိုးပြီး လူစုလိုက်သည်။ ထိုနေ့ကား တနဂ်နွေနေ့ဖြစ်၍ မစ္ဆားပူဇော်ကြရန်ဖြစ်သည်။ ဤသို့ အဆိုစလောက်သောလုပ်ရပ်ကြောင့် နှစ်ပေါင်းများစွာအကျဉ်းချခံခဲ့ရသည်။ အကျဉ်းကျခံနေရ စဉ် သူသည်အလကားမနေ။ ရဲဘက်များအား ဘုရားစကားသင်ကြားပေးခဲ့သည်။ ထောင်ထဲ၌ပင် အကျဉ်းသား (၆၈) ဦးကိုဆေးကြောခြင်းပေးနိုင်ခဲ့ သည်။ သူ၏ရဲရင့်ပြတ်သားခြင်းကို စာစီ၍မကုန်နိုင်ရာ။ သူသည် စိတ်ပုတီးစိပ်ခြင်းအားဖြင့် စိတ်ကိုဖြေလေ့ရှိသည်။ သူသည် ရက်ရက်စက်စက်ညှဉ်းဆဲ ခံခဲ့ရသည်။ ထောင်ထဲ၌ရှိစဉ် တီဘီရောဂါခံစားခဲ့ရသည်။ ဆေးရုံသို့ပို့လိုက်ပြီး၊ မသေမရှင်ဖြင့် သေစေရန်သမင်ရည်ရွယ်ပစ်ထားခဲ့သည်။ ကကျသလစျ ဖွစျ၍ ဆေးဝါကုသမပေးရနျအမိနျ့ထုတျထားသညျ။ သူသညျ (ဇန်နဝါရီလ၊ ၁၂၊ ၁၉၄၄) ခုနှစျတှငျပြံလှနျတောျမူသှားခဲ့သည်။     
          (၁၉၉၂) မှစ၍ ဘန်ကောက်ကက်သလစ်ဘာသာတူများမှ သူ့အားရဟန္တာတင်မြောက်နိုင်ရန်အားထုတ်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ဓမ္မအာဇာနည်ကြီး၏ ဘ၀အသက်တာသည် ထိုင်းကက်သလစ်သာသနာအတွက် အလွန်အားကောင်းသော သင်ကေတတစ်ခုဖြစ်သည်။ ထိုင်းကက်သလစ်များလည်း သူအား အလွန်ကြည်ညိုကြသည်။ သူသည် အလွန်ကြင်နာတတ်သူ၊ စိတ်ရှည်သူ၊ သူ၏သိုးများနှင့်အလွန်ရင်းနှီးကျွမ်း၀င်သူဟုလူသိများသည်။ သူ၏သိုးများနှင့် ရင်းနှီးစွာ စကားစမြည်ပြောခြင်း၊ လူငယ်၊ ကလေးသူငယ်များအား ဘုရားစကားသင်ကြားပေးခြင်း၊ ချို့တဲ့နွမ်းပါးသူတို့ကိုကူညီခြင်းတို့ကိုလုပ်ဆောင် ခဲ့သည်။ ရဟန်းတော်သည် ဘာသာရေးလွှတ်လပ်စွာကိုးကွယ်ခြင်းအတွက် ဓမ္မအာနည်သည် အသက်ပေးခဲ့သည်။   
          မစ္ဆားတရားပူဇော်ခြင်းကိုဖာသာရ် Somphop Roenwutichnapheat ကဦးဆောင်ခဲ့သညျ။ သူ၏ဩဝါဒ ဓမ်မအာဇာနညျကွီးသညျ ထိုငျးနိုငျငံအတှကျဘုရားသခငျ၏လက်ဆောင်ဖြစ်သည်။ သူသည်ယုံကြည်ခြင်း၏ပုံစံတော်ဖြစျသညျ။ သာသနာပွုခွငျး၌လညျး အလှနျစိတျအားထကျ သနျသညျ။ သူ၏မိသားစုသညျ မပွညျ့စုံလှပေ။ သူ့အား (ဇန်နဝါရီလ၊ ၁၈၉၅) နေ့၌ ထိုငျးနိုငျငံ အလယျပိုငျး Nakhon Pathom တွင်မွေးဖွားခဲ့ သည်။ သူသည် ငယ်စဉ်ကပင်လျှင် ကက်သလစ်ဘုန်းတော်ကြီးဖြစ်လာရန်  ရည်သန်ကြိုးစားခဲ့သူဖြစ်သည်။ အသက် (၁၃) နှစ်အရောက်တွင် သူသည် အခြေခံရဟန်းဖြစ်သင်ကျောင်းသို့၀င်ရောက်သွားခဲ့ပြီး၊ မလေးရှားနိုင်ငံ၊ ပင်နိုင်မြို့၌ ကက်သလစ်ရဟန်းတစ်ပါးဖြစ်ရန် တတ်သိနားလည်ရမည့် ဘာသာ ရပ်များကိုသွားရောက်သင်ကြားဆည်းပူးခဲ့သည်။ 

ဘာသာပြန် ဖာသာရ် ကလေးမင်းအားတယ်

Photo Crd.